Jeżeli rozwód “wisi w powietrzu”, więzi (w tym przede wszystkim ekonomiczna) wygasły, małżonkowie mogą jeszcze zawrzeć umowę majątkową małżeńską, ustanawiającą rozdzielność majątkową. Z chwilą zawarcia takiej umowy, małżonkowie posiadają już tylko majątki osobiste – takie ukształtowanie sytuacji majątkowej będzie dla nich korzystne, jeżeli decydują się na rozstanie, oddzielne życie i złożenie pozwu o rozwód. Dzięki temu, mogą de facto już wcześniej rozpocząć samodzielne, niezależne od drugiego małżonka życie – tj. jeszcze przed orzeczeniem rozwodu przez sąd. Dzięki temu, żaden z nich nie będzie miał czy to problemu z zaciągnięciem zobowiązania (np. pożyczki na zakup samochodu, dużego sprzętu rtv/agd etc), czy to nie będzie musiał się obawiać, że drugi z nich popadnie w długi i tym samym zagrozi stanowi majątku wspólnego.
Jeżeli natomiast jeden z małżonków, z ważnych powodów chce żądać ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd i to z datą wsteczną, musi wnieść pozew przed prawomocnym rozwiązaniem związku małżeńskiego przez rozwód.
Rozdzielność majątkowa a podział majątku
Jeżeli małżonkowie zdecydowali się zawrzeć umowę majątkową małżeńską ustanawiającą pomiędzy nimi umowny ustrój majątkowy w postaci rozdzielności majątkowej w trakcie małżeństwa, istniejąca do tej pory pomiędzy nimi wspólność majątkowa (ustawowa) ustaje. W związku z tym, małżonkowie powinni dokonać podziału majątku wspólnego. Podział majątku może zostać dokonany albo w drodze umowy albo przez sąd. Umowny podział majątku co do zasady może zostać dokonany w dowolnej formie, chyba, że w skład majątku podlegającego podziałowi wchodzi w nieruchomość – wówczas konieczne jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego, pod rygorem nieważności. W literaturze prawniczej wskazuje się, że przy podziale majątku, nie można ustalić nierównych udziałów -tj. każdy z małżonków musi otrzymać ½. Jednocześnie, przy podziale majątku dopuszczalne jest dokonanie darowizny na rzecz drugiego małżonka. Jeżeli małżonkowie z różnych względów nie chcą dokonać podziału majątku w drodze umowy, może dokonać tego sąd, na żądanie któregokolwiek z nich.
Rozdzielność majątkowa a kredyt hipoteczny
Małżonkowie nieraz obawiają się, jak rozdzielność majątkowa wpłynie na możliwość zaciągnięcia przez nich kredytu hipotecznego. Odpowiedź jest prosta – istnienie pomiędzy małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej nie wpływa na możliwość zaciągnięcia takiego kredytu, czy nawet na zdolność kredytową.
Jeżeli pomiędzy małżonkami istnieje ustrój rozdzielności majątkowej, a chcą wziąć kredyt np. na zakup nieruchomości mają oni przed sobą trzy możliwości – umowę o kredyt hipoteczny zawrzeć może żona, kredyt hipoteczny zaciągnąć może mąż, umowę mogą również zawrzeć razem. Przy pierwszych dwóch opcjach, umowę zawiera tylko jeden małżonek i tylko on odpowiada za spłatę kredytu. Ponadto, tylko on staje się właścicielem nieruchomości. Jeżeli małżonkowie decydują się na wspólne zawarcie umowy kredytowej, mogą oni dowolnie kształtować strukturę kredytu – mogą ustalić, że jeden z nich będzie uczestniczył w spłacie kredytu w wysokości 45% i tym samym będzie współwłaścicielem nieruchomości w 45%, a drugi – w wysokości 55% i będzie współwłaścicielem 55% nieruchomości.