Umowa majątkowa małżeńska ustanawiająca rozdzielność majątkową nie wpływa na dziedziczenie – ani ustawowe, ani testamentowe. Teoretycznie nie wywołuje więc żadnych skutków w sferze spadkobrania. Praktycznie, może jednak wpływać na wysokość rzeczywiście odziedziczonych praw majątkowych, ponieważ wysokość majątku wchodzącego w skład spadku różnić się będzie w zależności od obowiązującego ustroju majątkowego małżeńskiego. Zgodnie z postanowieniami kodeksu cywilnego, w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek – dziedziczą oni w częściach równych, jednak część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż ¼ spadku. Gdyby pomiędzy małżonkami istniał ustrój wspólności ustawowej, spadek po zmarłym wynosiłby wówczas ½ tego majątku. Jednak jeżeli pomiędzy małżonkami istniał ustrój rozdzielności majątkowej, majątek zmarłego nie musi odpowiadać wielkością majątkowi małżonka pozostałego przy życiu – może być mniejszy lub większy. Tym samym, pomimo iż ustrój majątkowy nie ma wpływu na wysokość udziałów przypadających spadkobiercom, to wartość odziedziczonego majątku może się różnić.
Rozdzielność majątkowa – cena
Umowa majątkowa małżeńska ustanawiająca rozdzielność majątkowej dla swojej ważności musi zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Oznacza to, że taka umowa, sporządzona w każdej innej formie – np. elektronicznej, ustnej czy stwierdzonej pismem – nie wywoła skutków w sferze prawnej, a między małżonkami nadal będzie istniał dotychczasowy ustrój majątkowy – czy to wspólność ustawowa, czy inny umowny ustrój ustanowiony umową w formie aktu notarialnego. W związku z wymaganą formą aktu notarialnego, umowa taka musi zostać zawarta przed notariuszem, a to wiąże się z kosztami. Maksymalne stawki za sporządzenie umowy majątkowej małżeńskiej – w tym tej, ustanawiającej rozdzielność majątkową – reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Zgodnie z w/w rozporządzeniem, maksymalna cena za sporządzenie umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową wynosi 400,00 zł (do kwoty tej należy doliczyć podatek). Ponadto, w związku z tym, iż oryginał aktu notarialnego zawierającego umowę o rozdzielność majątkową pozostaje w kancelarii notarialnej, w której został sporządzony, małżonkowie, aby otrzymać wypisy, muszą uiścić cenę w wysokości 6,00 zł od strony (+podatek w odpowiedniej wysokości). Należy więc przygotować na konieczność uiszczenia kwoty w wysokości ok. 500,00 zł.
Jeżeli jednak drugi z małżonków nie chce zgodzić się na zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej ustanawiającej rozdzielność majątkową, jeżeli istnieją ważne powody, małżonek może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Wówczas może wnieść pozew do sądu i uiścić od niego opłatę sądową od pozwu – wynosi ona 200,00 zł.
Rozdzielność majątkowa w trakcie małżeństwa
Jeżeli narzeczeni przed zawarciem małżeństwa nie zawarli umowy majątkowej małżeńskiej, z chwilą wstąpienia w związek małżeński powstaje między nimi ustrój ustawowy – tj. wspólność majątkowa, zwana inaczej wspólnością ustawową. Małżonkowie mogą jednak istniejący pomiędzy nimi ustrój majątkowy zmienić w każdym czasie – poprzez rozszerzenie lub ograniczenie wspólności majątkowej, a także ustanowienie rozdzielności majątkowej. Małżonkowie często decydują się na taki krok, kiedy np. jedno z nich rozpoczyna swoją działalność gospodarczą. Z uwagi na fakt, że rozdzielność majątkowa jest ustrojem majątkowym umownym, konieczne będzie zawarcie takiej umowy, która potocznie nazywana jest intercyzą. Umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową, dla swojej ważności, musi zostać sporządzona w formie aktu notarialnego – konieczna więc będzie wizyta u notariusza.